با افسردگی پس از زایمان چه کار کنیم؟
به گزارش وبلاگ تاوافی، بزرگترها، نوعروسان جوان را به مادر شدن تشویق می کنند و مادرها از زیبایی های در آغوش کشیدن فرزند برای زنان جوان سخن می گویند. گاهی آن قدر بر لذت ها و زیبایی های این دوران تاکید می شود که بسیاری از ما فراموش می کنیم در کنار تمام این لذت ها، فرزندآوری با تغییرات و مشکلاتی هم همراه خواهد بود و بچه دار شدن بدون
با افسردگی پس از زایمان چه کار کنیم؟
گفتگو با دکتر احمد علی نور بالا *
بزرگترها، نوعروسان جوان را به مادر شدن تشویق می کنند و مادرها از زیبایی های در آغوش کشیدن فرزند برای زنان جوان سخن می گویند. گاهی آن قدر بر لذت ها و زیبایی های این دوران تاکید می شود که بسیاری از ما فراموش می کنیم در کنار تمام این لذت ها، فرزندآوری با تغییرات و مسائلی هم همراه خواهد بود و بچه دار شدن بدون برنامه ریزی و آمادگی کافی، در برخی موارد مسائلی را برای خانواده ها و به ویژه مادران در پی خواهد داشت. یکی از این مسائل، افسردگی بعد از زایمان است. اما علل آن چیست و چگونه می توان با آن مقابله کرد و از دوران زیبای نوزادی فرزند بیشترین لذت را برد؟ برای پاسخ دادن به این پرسش ها، به گفتگو با دکتر احمد علی نور بالا، پرداخته ایم.
چرا برخی از مادران بعد از زایمان دچار افسردگی می شوند؟
بعد از زایمان خانم ها در همه ابعاد دچار تغییراتی می شوند. تغییرات وسیع هورمونی در آنها مشاهده می شود و حتی فشارخون و سایر علایم حیاتی آنها هم ممکن است دستخوش تغییر شود. این تغییرات را در بعد روانشناختی مادر هم می توان دید، او که تا دیروز فقط همسر و یا مادر بوده، از امروز مادر و یا مادر دو فرزند است که به تبع آن سلسله فرآیندها و روابطی که بین او، همسرش و فرزندان قبلی او وجود داشته، از این پس متفاوت خواهد بود. این تغییرات در ابعاد گوناگون زندگی، زنان را در جهت ابتلا به اختلال افسردگی آسیب پذیرتر می کند.چاین اختلال از چه زمانی در مادران بروز می کند و تفاوت آن با احساس غم و اندوه معمول در این دوران چیست؟
به طور معمول در پنج روز تا یک هفته نخست بعد از زایمان، ما احساس غمگینی و اندوه را در بیشتر خانم ها مشاهده می کنیم که به آن احساس غم و اندوه نسبتا خفیف می گوییم. این احساس ممکن است در نتیجه به هم ریختگی این ابعاد زندگی و یا بر اثر مشقت و رنج 9 ماهه و یا سایر عوامل به وجود آید که طبیعی است و خود به خود رفع می شود. اما در تعدادی از خانم ها این علایم در ماه اول بعد از زایمان توسعه پیدا می کند و به احساس غمگینی نافذ و عمیقی تبدیل می شود که گاه با احساس دلمردگی، بی انگیزگی نسبت به نگهداری از نوزاد و خانواده، اختلال جدی در خواب، اشتها و روابط زناشویی همراه است و ممکن است حالات نومیدی مفرط، احساس ضعف و ناتوانی و افکار هذیانی وحتی گاهی افکار خودکشی در فرد به وجود آید. موارد یاد شده از علایم افسردگی بعد زایمان محسوب می شود که سبب اختلال در کارکرد و روابط شخصی و خانوادگی فرد می شود.چه خانم هایی در این زمینه مستعدتر هستند؟
مادرانی که در گذشته سابقه افسردگی یا سایر اختلالات روان پزشکی را داشتند و یا در خانواده آنها سابقه چنین اختلالی وجود داشته است؛ افرادی که تحت شرایط استرس مستمر و مداوم هستند و درگیری هایی در روابط خانوادگی دارند؛ افرادی که بیماری های جسمی مزمن دارند و زنانی که زایمان سخت و مسئله ای را تجربه کرده اند.افسردگی بعد از زایمان با روان پریشی بعد از زایمان چه تفاوتی دارد؟
روان پریشی به مجموعه عواملی گفته می شود که فرد را دچار هذیان و توهم کرده و قضاوتش را نسبت به شرایط محیطی مختل می کند. در واقع ارتباط این شخص با واقعیت قطع شده و نسبت به حالات خود بصیرت ندارد. باید توجه داشت که به هم ریختگی سه عامل زیستی، روان شناختی و جامعه شناختی در این دوران می تواند به نام عاملی آشکارساز برای همه اختلالات روان پزشکی باشد. در برخی افراد بعد از زایمان اختلالاتی مانند افسردگی، وسواس، اختلالات اضطرابی و یا دردهای جسمی با منشأ روانی عود کرده و یا ایجاد می شود، در گروهی از افراد هم ممکن است حالات روان پریشی ایجاد شود.برای پیشگیری از افسردگی بعد از زایمان چه راه چاره هایی را توصیه می کنید؟
افرادی که سابقه اختلالات خلقی و به ویژه افسردگی دارند، باید همان طور که در این دوران زیر نظر متخصص زنان هستند، در تماس و تعامل مستمر با یک روان پزشک هم باشند. این افراد باید شرایطی را که منجر به تشدید و تقویت حالات تنش و اضطراب در آنها می شود، به حداقل برسانند و همچنین در جهت پیشگیری و یا معالجه بیماری های جسمی خود اقدام کنند.آمادگی ذهنی زنان برای مادرشدن چقدر در این زمینه موثر است؟
خیلی، درکسانی که در سنین بالا یا خیلی پایین باردار شده اند و یا بارداری آ نها ناخواسته بوده و یا بارداری های پشت سرهم داشته اند، احتمال بروز اختلالات روان پزشکی از جمله افسردگی بعد از زایمان بیشتر است.این افسردگی چه تاثیرات روانی روی نوزاد خواهد داشت؟
تداوم این حالات برای رشد طبیعی نوزاد از نظر جسمی، عاطفی و روانی مضر خواهد بود وحالات و احساسات مادر به صورت ثانویه روی نوزاد تاثیر خواهد داشت. این بچه کمی بی قرارتر از سایر بچه ها خواهد بود و آرامش کمتری خواهد داشت. رشد مطلوبی ندارد و ممکن است در آینده آسیب پذیری بیشتری نسبت به ابتلا به اختلالات روانی و رفتاری داشته باشد.چه توصیه ای به خانم هایی که پیش از بارداری از داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند، دارید؟
بعد از بارداری حتما درباره مصرف داروهای خود با پزشک شان مشورت کنند تا پزشک در صورت نیاز داروهای کم عارضه تر یا بی عارضه را جایگزین داروهای قبلی کند. این افراد باید توجه داشته باشند تاثیر مخرب بیماری آنها با قطع داروها روی جنین به مراتب بیشتر از عوارض داروها خواهد بود.در درمان این اختلال از چه روش هایی استفاده می شود؟
مانند هر دوره افسردگی باید از دارودرمانی و درمان های روان شناختی و رفتاردرمانی استفاده کرد. گاهی هم توصیه های اجتماعی برای این افراد لازم است و گاه استفاده از الکتروشوک یا تشنج برقی یکی از درمان های خوب و سریع برای این بیمارن محسوب می شود. درباره این بیماران همکاری اطرافیان به ویژه همسر و والدین بیمار از ضرورت خاصی برخوردار است و نیاز به مراقبت های تغذیه ای، طبی و عاطفی است.به نام یک روان پزشک چه توصیه ای به همسران این خانم ها دارید؟
پدر خانواده باید بداند که همسرش در طول 9 ماه بارداری شرایط سختی را پشت سر گذاشته است و بعد از تولد نوزاد هم بار سنگینی بر دوش خواهد داشت و ممکن است بسیاری از وظایف همسری او بعد از زایمان دچار مشکل شود. او باید شرایط همسرش را درک کرده و در انجام امور خانه بیش از گذشته مشارکت داشته باشد و حضور فیزیکی خود را بیشتر کند. احساساتش را ابراز کرده و به صورت کلامی و رفتاری به همسرش پاداش دهد.پی نوشت ها :
*روان پزشک
منبع:www.salamat.com/ع
منبع: راسخون