عسلویه رکورددار بالاترین مقدار آلایندگی میکروپلاستیک در کشور، بالابودن آلودگی آب در سواحل کیش - وبلاگ تاوافی

به گزارش وبلاگ تاوافی، نتایج مطالعات محققان پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی نشان می دهد که عسلویه آلوده ترین منطقه کشور از لحاظ پراکندگی پلاستیک و میکروپلاستیک است، ضمن آنکه آب های اطراف جزیره کیش به علت جهانگرد پذیر بودن دارای مقادیر بالایی از این آلایندگی است.

به گزارش وبلاگ تاوافی، دکتر کمال الدین کر، عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی امروز در وبینار آلاینده های نوپدید و تبعات انسانی و محیط زیستی که به صورت آنلاین از سوی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی برگزار گشت، گفت: در پژوهشگاه، مطالعاتی را با هدف بررسی توزیع و فراوانی و ترکیب میکروپلاستیک ها در آب های خلیج فارس اجرایی کردیم.

وی با بیان اینکه این مطالعات با استفاده از کاوشگر خلیج فارس اجرایی شده است، اضافه نمود: در این مطالعات 15 ایستگاه را در آب های خلیج فارس در نظر گرفتیم و که این ایستگاه ها از خورموسی شروع شد و تا تنگه هرمز و ابتدای دریای عمان ادامه داشت.

کر، ادامه داد: برای نمونه برداری از توری با سایز 300 میکرومتر استفاده شد که مجهز به جمع کننده نمونه بود و مرحله بعد از جمع آوری نمونه برداری، حذف مواد آلی و جداسازی بود که در این مرحله روش های مختلفی برای حذف مواد آلی است که استفاده از اسیدها و بازها و مواد اکسید کننده و آنزیم ها هستند، ولی فاکتور مهم در حذف مواد آلی، حذف کامل مواد آلی به طوری که آسیبی به میکروپلاستیک ها وارد نکنند و ما برای این منظور از پراکسیدهیدروژن به همراه کاتالیزور سولفات آهن 2 استفاده کردیم.

این محقق ادامه داد: مرحله بعدی بررسی بصری بود که با استفاده از میکروسکوپ نوری و تست سوزن داغ و با استفاده از میکروسکوپ نوری ذرات میکروپلاستیک جمع آوری شده را به 4 دسته تقسیم بندی کردیم، ضمن آنکه رنگ های میکروپلاستیک ها را نیز مورد ارزیابی قرار دادیم.

وی با اشاره به نتایج به دست آمده از این مطالعات، گفت: به طور کلی نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که از لحاظ تراکم میکروپلاستیک، ایستگاه 5 واقع در عسلویه بیشترین تراکم میکروپلاستیک را دارد و بعد از آن ایستگاه 9، 14 و 15 است که در ابتدای تنگه هرمز و ابتدای دریای عمان واقع شده است.

مجری طرح یادآور شد: میانگین تراکم میکروپلاستیک ها در این پهنه آبی 1.7 ضربدر 10 به توان 4 ضربدر کیلومتر مربع بوده است. به عبارت دیگر در هر کیلومتر مربع از این پهنه آبی به طور میانگین 1.7 ضربدر 10 به توان 4 ذرات میکروپلاستیک را می توان یافت.

وی اضافه نمود: اگر این پهنه بزرگ آبی دارای 15 ایستگاه آبی مورد مطالعه را به دو بخش غربی و شرقی تقسیم کنیم، مشاهده می گردد که میانگین تراکم میکروپلاستیک ها در قسمت غربی بیشتر از بخش شرقی است، علاوه بر آن ایستگاه هایی را که کمتر از 20 کیلومتر با ساحل فاصله دارند، با ایستگاه هایی که دور از ساحل هستند، مقایسه کنیم، مشاهده خواهیم کرد که ایستگاه های نزدیک به ساحل هم از لحاظ تراکم میکروپلاستیک ها آسیب پذیرتر نسبت به ایستگاه های فراساحلی هستند.

کر، با اشاره به شرایط آلایندگی ایستگاه نزدیک به عسلویه با تاکید بر اینکه این ایستگاه بالاترین میزان آلودگی میکروپلاستیک را به خود اختصاص داده است، خاطر نشان کرد: عسلویه به عنوان نزدیکترین نقطه کره زمین به بزرگترین میدان گازی جهانی معروف است و تاسیسات زمینی انرژی و مجموعه ای از پالایشگاه ها و صنایع وابسته را در خود جای داده است و هر یک از این صنایع می توانند منبع انتشار میکروپلاستیک ها محسوب شوند.

وی منطقه پارس جنوبی را یکی از آلوده ترین منطقه ها صنعتی جهان دانست که آلودگی ناشی از فعالیت صنعتی در این منطقه در جهان بی نظیر است، در این باره شرح داد: آلودگی هوا و خاک موجب تخریب گسترده پوشش گیاهی می گردد. به گونه ای که مطالعات محققان کشور درباره ارزیابی میکروپلاستیک ها و میکرو رابرها در سطح خیابان های عسلویه نشان می دهد که در هر گرم خاک خیابان های عسلویه 60 ذره پلاستیکی بوده است و این نتیجه با نتیجه ای که ما در این مطالعات به دست آوردیم، مطابقت دارد.

به گفته وی این ذرات پلاستیکی موجود در سطح خیابان به وسیله روان آب ها به آب های زیر زمینی سرازیر می شوند.

دومین ایستگاه آلوده در سواحل خلیج فارس

وی دومین ایستگاه آلوده در این مطالعات را ایستگاه نزدیک کیش دانست و ادامه داد: این ایستگاه به علت ماهیت جهانگردی و سواحل وسیع مورد توجه است و به عنوان چهارمین مقصد جهانگردی جنوب غرب آسیا یاد می گردد و سالیانه 2 تا 3 میلیون جهانگرد ملی و بین المللی وارد کیش می شوند و می توان میزان بالای پلاستیک و میکروپلاستیک در این جزیره را به فعالیت گسترده توریستی در آن نسبت داد.

کر اضافه نمود: ارزیابی های ما نشان داد که بیش از 70 درصد از میکروپلاستیک های جمع آوری شده در این جزیره از نوع فیبر و فیلم است. مطالعات مختلف ثابت نموده است که فیبرها عمدتا ناشی از فاضلاب های شهری هستند، چون بسیاری از فیبرهایی که وجود دارند، به علت تخلیه آب لباسشویی ها به فاضلاب شهری و به وسیله روان آب ها وارد آب های سطحی می شوند.

این محقق پژوهشگاه اقیانوس شناسی خاطر نشان کرد: در سواحل کیش آن چنان فاضلاب های شهری تخلیه شده به سمت دریا مشاهده نمی گردد و می توان اظهار داشت که این فیبرها ناشی از فعالیت شناورها و تخریب پلاستیک ها در سواحل و تخلیه آنها به سمت آب به وسیله جزر و مد باشد.

آلودگی جزیره لاوان

کر، ایستگاه بعدی مورد مطالعه در این تحقیق را جزیره لاوان ذکر کرد و گفت: میزان تراکم میکروپلاستیک در این جزیره 2.5 در 10 به توان 4 ذره در کیلومتر مربع بوده است. این جزیره یکی از 4 پایانه اصلی صادرات نفت کشور است و این جزیره مرکز عملیاتی 4 میدان شامل سلمان، بلال، رسالت و رشادت است.

وی تاکید نمود: نتایج نشان داد که پلاستیک های موجود در این جزیره از نوع فیبر است و از آنجایی که جمعیت آن کمتر از 2 هزار نفر است، این کم بودن فیبرها منطقی است.

کر ادامه داد: بر این اساس در سال های آینده ساخت و ساز به وسیله شرکت نفت فلات قاره در لاوان به شدت پیشرفته و این امر یکی از دلایل افزایش میکروپلاستیک در این ایستگاه است.

آلودگی شمال غرب خلیج فارس

وی به شرایط آلودگی ایستگاه خور موسی در این تحقیق اشاره نمود و یادآور شد: این جزیره مهمترین ناحیه شیلاتی است و در این ایستگاه 67 درصد میکروپلاستیک های مشاهده شده به صورت فیبروفرگمنت بوده است. فاضلاب شهری و صنعتی پتروشیمی منطقه عامل این آلودگی است و با توجه به مقادیر بالای میکروپلاستیک به نظر می رسد که فاضلاب های شهری و ماهیگیری عامل تاثیرگذار در افزایش آلودگی در این منطقه باشند.

کر اضافه نمود: در مطالعاتی که در گذشته اجرا شده، حضور میکروپلاستیک ها عمدتا فیبر در بافت های مختلف ماهیان و میگو گزارش شده است.